مدیریت و نحوه استفاده از برق، این انرژی مهم و اساسی، تفاوت یک کاربر معمولی با یک کاربر مسئولیتپذیر را رقم میزند. روشهای مختلفی برای استفاده صحیح و صرفهجویی در مصرف وجود دارد و البته اکثر چراغها را خاموش کردن و در تاریکی نشستن یکی از این روشها نیست! در دنیایی که روزبهروز بیشتر به سمت هوشمندی میرود، استفاده از سیستم برق هوشمند ساختمان هم خالی از لطف نخواهد بود و حتی سیستمی را در اختیارمان قرار میدهد که بیش از همیشه با زندگی امروزی سازگار است. در واقع نیازهای جدید، راهکارهای جدید میخواهند و برق هوشمند هم بهترین راهکار نوآورانه به حساب میآید. در این مطلب با انواع، کاربردها، ویژگیها و هزینه سیستم برق هوشمند ساختمان آشنا شوید.
سیستم برق هوشمند ساختمان چیست؟
به زبانی ساده و خلاصه، منظور از سیستم برق هوشمند ساختمان سیستمی است که تجهیزات برقی آن بهصورت یکپارچه با فناوری هوشمند کار میکنند و امکان کنترل آن از طریق تلفن همراه و پنل وجود دارد. از آن دورانی که منظور از راحتی و رفاه تنها یک سقف در بالای سر و جای گرم و نرم در زیر سر بود، سالها میگذرد و حالا با دنیای جدید، نیازهای جدید و پاسخهای جدید به وجود آمدهاند. از این رو دیگر خیال آسوده را میتوان در زمانی پیدا کرد که در محل کار هستید و از خود میپرسید که آیا اتو را از برق کشیدید یا خیر؟ سپس تلفن همراه خود را برمیدارید، به نرمافزار اختصاصی مدیریت خانه هوشمند خود میروید و از سیستم برق هوشمند ساختمان برای خاموش کردن کلید و پریز هوشمند خانه استفاده میکنید.
البته استفاده از این سیستم برای انواع چراغ، کلید و پریز و سایر تجهیزات برقی تنها به خانه منتهی نمیشود، یک ساختمان تجاری بزرگ با انواع و اقسام تجهیزات برقی را در نظر بگیرید! مدیریت و مسئولین این ساختمانها با هوشمندسازی برق نیازی به رفتن طبقه به طبقه و بخش به بخش برای بررسی تجهیزات برقی و خاموش کردن آنها در پایان ساعت کاری ندارند. تمامی تجهیزات از طریق یک پنل مرکزی یا تلفن همراه قابل کنترل و مدیریت هستند و تنها چند کلیک ساده از همان طبقه همکف ساختمان کفایت میکند.
انواع تجهیزات برق هوشمند
وقتی صحبت از خانه هوشمند میشود، ذهنها اغلب به سمت تصاویری عجیب از آینده میرود، جایی که رباتها و ماشینهای الکتریکی سراسر شهر را گرفتهاند و برجهای بلند و نقرهای در هر نقطه دیده میشوند، البته این تصویر اشتباه است، واقعیت این است که خانه هوشمند، دیگر آینده نیست، همین حالا در حال شکل دادن به سبک زندگی روزمره شماست! در این تحول منحصر به فرد و پرقدرت، تجهیزاتی هستند که توانایی متحول کردن عادات و صرفهجویی در مصرف انرژی را دارند و این انواع تجهیزات برق هوشمند، اجزای اصلی در این ساختمان و خانه هستند:
کلید و پریز هوشمند
زمانی که صحبت از تجهیزات برق میشود، کلید و پریزها از اولین مواردی هستند که به ذهن میآیند و در واقع کلید و پریز هوشمند، نخستین گام به دنیایی است که در آن، برق یک نیروی قابل کنترل و قابل برنامهریزی به شمار میرود. شما میتوانید حتی زمانی که از خانه فاصله دارید، چراغها را روشن یا خاموش کنید، مصرف برق را از راه دور بررسی کرده و برای هر پریز زمانبندی خاص تعیین کنید.
پرده برقی هوشمند
پرده برقی هوشمند از دیگر تجهیزاتی است که با سیستم برق هوشمند ساختمان گره خورده و کار میکند. این پرده با برنامهریزی شما صبحها با اولین نور آفتاب به آرامی کنار میروند و شبها با تاریکی، خودشان را جمع میکنند.
لامپ هوشمند
حدود یک دوم کنترل برق ساختمانها به معنای کنترل چراغها و لامپهای آن است! در واقع حتی بسیاری از افراد زمانی که میخواهند در مصرف هم صرفهجویی کنند، تنها حواسشان به خاموش کردن لامپهای اضافی و غیرضروری است و از این رو لامپ هوشمند هم نقش مهمی در این سیستم ایفا میکند. این روشنایی را میتوانید به آسانی کنترل کنید و هم از مصرف آسانتر و هم از صرفهجویی خود رضایت داشته باشید.
ترموستات هوشمند
ترموستات هوشمند یکی از تأثیرگذارترین بخشهای این سیستم است و با یادگیری الگوی رفتاری شما، دمای فضا را طوری تنظیم میکند که احساس راحتی داشته باشید و همزمان هزینههای قبض هم متعادل باقی بماند. چنین تجهیزاتی در میان انواع تجهیزات سیستم برق هوشمند هستند که به صرفهجویی کمک میکنند.
سنسور هوشمند
در این شبکه برق هوشمند، سنسورهای هوشمند نقش چشمها و گوشهای سیستم را دارند و سنسور حرکت، نور، دود، دما، نشت گاز یا آب، همگی مثل یک سیستم عصبی دقیق عمل میکنند! زمانی که حرکتی غیرعادی در شب شناسایی شود یا نشتی گازی در آشپزخانه رخ دهد، این سنسورها همان لحظه وارد عمل میشوند و سیستمهای دیگر را مطلع میسازند.
کنترل هوشمند
سیستم کنترل هوشمند همان چیزی است که سیستم برق هوشمند ساختمان را نسبت به سیستم برق معمولی متفاوت میکند و کنترل به معنای مرکزی است که فرمانها را صادر میکند، تعامل میان اجزا را ممکن میسازد و همهچیز را از طریق گوشی هوشمند یا پنل مرکزی تحت کنترل شما درمیآورد.
صوتی و تصویری هوشمند
سیستم صوتی و تصویری هوشمند، بعد دیگری به تجربه شما در استفاده از سیستم برق هوشمند خانه اضافه میکند. با یک فرمان صوتی میتوانید سیستمهای مختلف را کنترل کنید و برای مثال با کمک سیستم صوتی و دستیار هوشمند نظیر الکسا، چراغهای آشپزخانه را خاموش کنید، آن هم زمانی که در اتاق هستید!
گرمایشی و سرمایشی هوشمند
سیستم گرمایی و سرمایشی بخش قابلتوجهی از مصرف برق ما را شامل میشوند و در یک سیستم برق هوشمند یکپارچه، تجهیزات سرمایشی و گرمایشی هم جای میگیرند. در این محصولات خانه هوشمند هماهنگی با پنجرهها، ترموستات، و حتی پیشبینی وضعیت آبوهوا، باعث میشود همهچیز با کمترین انرژی، بیشترین آسایش را فراهم کند.
در مجموع در هوشمندسازی برق شما تمامی این تجهیزات بهصورت یکپارچه به یکدیگر متصل میشوند و انواع ماژول و دستگاههای ارتباطی از طریق پروتکل باسیم یا بیسیم یک شبکه پایدار و سازگار را ایجاد میکنند که به آسانی توسط شما مدیریت و کنترل خواهد شد. ر نتیجه با توجه به این موارد که تنها بخشی از انواع تجهیزات سیستم برق هوشمند هستند، خانه هوشمند یک محصول نیست و در واقع یک تجربه منحصر به فرد محسوب میشود، تجربهای از زندگی هماهنگ، آسوده، دقیق و آیندهنگر! تجهیزات برق هوشمند، پایههای این تجربه هستند و حالا زمان آن رسیده که شما هم یک بار برای همیشه، سبک زندگیتان را با آنها هماهنگ و آسانتر کنید.
کاربردهای سیستم برق هوشمند
سیستم برق هوشمند کاربردهای مهمی دارد که باعث میشوند به انتخاب و تصمیمی حرفهای برای هر ساختمان و ساکنان آن تبدیل شوند. وقت آن رسیده که با کاربردهای اصلی آن نه به عنوان یک انتخاب و گزینهای لوکس و در واقع به عنوان تجهیزاتی مهم روبهرو شویم:
- مدیریت بدون نیاز به حضور:
کنترل تجهیزات برقی از راه دور، نخستین و شاید اصلیترین کاربرد سیستم برق هوشمند است و با آن شما میتوانید از محل کارتان، چراغهای خانه را خاموش کنید، پیش از رسیدن به منزل سیستم گرمایشی را روشن کنید یا حتی وضعیت مصرف هر دستگاه را در گوشی خود ببینید. پس اگر با خود میگویید چرا هزینه سیستم برق هوشمند ساختمان بپردازیم و به چه کاری میآید؟ باید بدانید که حتی مهمتر از آسایش، با این قابلیت میتوانید در هر لحظه، شرایط را رصد و مدیریت کنید!
- مصرف بهینه انرژی:
این روزها که بیش از همیشه با مشکلات برق، مصرف بهینه و صرفهجویی مواجه هستیم، یکی از دغدغههای بزرگ افزایش هزینههای انرژی و فشار رو به رشد بر منابع طبیعی است. در نتیجه کاربرد سیستم برق هوشمند در این راستا به این شکل است که با استفاده از سنسورها، زمانبندیهای دقیق و الگوریتمهای مصرف بهینه کمک میکند که انرژی تنها زمانی مصرف شود که واقعاً به آن نیاز است! برای مثال، چراغهای محیطهای مختلف تنها در زمان حضور افراد فعال و روشن خواهند شد.
- افزایش طول عمر تجهیزات:
همه ما به خوبی میدانیم تجهیزات برقی نظیر یخچال و تلویزیون از گرانترین لوازم در هر خانه هستند و در عین حال هم حساسیت بالایی دارند و گاهی یک مشکل برق ساده میتواند میلیونها تومان خسارت وارد کند. در نتیجه کارکرد درست و به اندازه تجهیزات الکتریکی، رابطهای مستقیم با طول عمر آنها دارد و سیستم هوشمند با حذف مشکلات ناگهانی، مدیریت ولتاژ و برنامهریزی دقیق، فشار روی دستگاهها را کم کرده و به همین ترتیب طول عمر مفید وسایل شما افزایش پیدا میکند.
- امنیت بیشتر:
برق هوشمند معنای امنیت را متحول میکند و با سیستمهای نشت گاز و دود، سنسورهای حرکت، دوربینهای متصل، آژیرها و غیره، همگی در راستای ایجاد محیطی امنتر طراحی شدهاند. شما حتی میتوانید در سفرهای طولانی، وضعیت برق و اتصالات خانه را مدام رصد کنید و مراقب لوازم و تجهیزات محیط باشید.
- مدیریت انواع ساختمان:
مواردی که در این مطلب در خصوص هوشمندسازی برق به آنها پرداختیم، تنها در خصوص برق خانهها صدق نمیکنند و در واقع یکی از ویژگیهای تحسینبرانگیز سیستم برق هوشمند، انعطافپذیری فوقالعاده آن است. این سیستم میتواند در خانههای شخصی، ویلاها، مجتمعهای مسکونی، ساختمانهای اداری، مراکز درمانی، هتلها و حتی کارخانهها پیادهسازی شود تا به صرفهجویی و حتی مدیریت و سهولت بیشتر کمک کند. در مجموع هر جا که برق وجود دارد، سیستم هوشمند میتواند نقش ایفا کند!
مراحل هوشمندسازی برق ساختمان
پیش از آنکه برای هوشمندسازی برق ساختمان اقدام کنید، باید بدانید که با چه مراحل و اقداماتی مواجه هستید! گاهی دردسرهای زیاد و مراحل گوناگون باعث پشیمانی میشوند، اما آیا هوشمندسازی برق ساختمان هم به این شکل است؟ این مراحل را بررسی کنید:
- مشاوره و تصمیمگیری
شروع پروژه هوشمندسازی بیش از هر چیز به یک گفتگوی روشن و دقیق نیاز دارد تا بدانید در هنگام اجرا و حتی انتخاب تجهیزات، با چه مواردی مواجه هستید. بررسی اولویتها، امکان نصب، نیازسنجی، درک سبک زندگی کاربران و تحلیل موقعیت ساختمان، پایه تصمیمگیری شما خواهد بود و برای مثال متخصصین باید در ابتدا نوع مصرف شما را بسنجند. بعضی ساختمانها ظرفیت یکپارچهسازی کامل را دارند، برخی نیاز به تغییراتی محدود دارند و در واقع این مرحله، زمان فکر کردن است. چه چیزهایی ضرورت دارند؟ کدام نوع تجهیزات نصب شوند؟ سیمی یا بیسیم؟ چه چیزهایی در آینده میتوانند اضافه شوند؟
- برنامهریزی و طراحی
هوشمندسازی ساختمان بدون طراحی تبدیل میشود به قسمتهای تکه تکهای که هماهنگی ندارند، مانند یک قورمهسبزی که لوبیا و سبزی آن جدا سرو شوند! در این مرحله، نقشههای حرفهای تهیه میشوند که در واقع محل قرارگیری کلیدها، پریزها، کنترلرها و سنسورها مشخص میشود و با توجه به نور، تهویه، تعداد اتاقها و حتی نوع کاربری فضاها، نقشهای نهایی تهیه خواهد شد.
- نصب و اجرای تجهیزات
پس از مشخص شدن مسیرها و طراحی نقشه، تجهیزات مورد انتخاب شما وارد مرحله نصب میشوند و برای نمونه، کلیدهای لمسی، پریزهای هوشمند، پردههای برقی، ترموستات، ماژولهای مختلف، سیستم کنترل مرکزی و سایر اجزا نصب میشوند. در ساختمانهای در حال ساخت، این مرحله بسیار سریعتر و راحتتر پیش میرود، اما در عین حال حتی در ساختمانهای قدیمی هم امکان اجرای بخش بزرگی از سیستم برق هوشمند وجود دارد.
- تنظیمات و شخصیسازی
بخش تنظیمات جایی است که فناوری با کاربر آشنا میشود و در واقع پس از نصب، کار مجموعه هوشمندسازی به پایان نمیرسد. نحوه پاسخگویی سیستم، نحوه کار و برای مثال تنظیم دمای اتاقها بر اساس الگوهای روزانه، همگی در این مرحله مشخص میشوند و حتی راهاندازی نرمافزار را هم شامل میشود.
- آموزش، استفاده و بهروزرسانی
استفاده از سیستم برق هوشمند نیاز به آموزش پیچیدهای ندارد، اما بیشک برای استفاده آسان و مدیریت حرفهای به خصوص در ساختمانهای بزرگ تجاری، اداری و سازمانی، نیاز به آشنایی دارد. کاربران اصلی خانه یا فضا، باید بدانند که چه تنظیماتی را میتوانند تغییر دهند، چه چیزهایی را به چه شکل کنترل کنند، چه قابلیتهایی وجود دارند و حتی چه چیزهایی در پس زمینه بدون نیاز به دخالت کار میکنند. به عبارتی دقیقتر، نرمافزارها، پنلها، اپلیکیشنهای موبایل و دستیارهای صوتی باید در دسترس و قابل فهم باشند.
این فرآیند نصب و هوشمندسازی برق ساختمان اگر به شکل سطحی اجرا شود، خیلی زود محدودیتها و دردسرها را نشان خواهد داد، اما وقتی از ابتدا با دقت و به کمک مهندسین کارکشته طراحی شود، میتواند سالها بدون دردسر، بخشی از زندگی روزمره شما باشد. در نتیجه به بهترین شکل میتوانید از امکانات، کاربردها و مزایای سیستم برق هوشمند ساختمان برخوردار شوید و با سهولت در استفاده، از تجربه خود رضایت کامل داشته باشید.
تفاوت سیم کشی سیستم هوشمند با برق معمولی
حال با وجود تمامی این موارد مطرحشده، تفاوت سیم کشی سیستم هوشمند با برق معمولی چیست؟ چه تفاوتی وجود دارد که باعث میشود هوشمندسازی برق ارزش هزینه کردن را داشته باشد؟ به طور کلی تفاوت سیم کشی سیستم هوشمند با برق معمولی فقط در ظاهر کابلها یا تعداد کلیدها خلاصه نمیشود و در واقع در طراحی، نوع کنترل و سطح انعطافپذیری ریشه دارد. در سیستم هوشمند، سیم کشی بهگونهای انجام میشود که کنترل تجهیزات از طریق پنل مرکزی، اپلیکیشن یا سناریوهای شخصی امکانپذیر باشد، در حالی که برق معمولی تنها به اتصال فیزیکی کلیدها و پریزها اکتفا میکند. البته همین تفاوت باعث میشود هزینه اولیه هوشمندسازی بیشتر باشد، اما در طولانی مدت هم مصرف انرژی بهینهتر شود، هم امنیت بالاتر رود و هم امکان توسعه و تغییرات بعدی بدون نیاز به تخریب و تغییر فراهم باشد، در حالی که برق سنتی در برابر این تغییرات مقاومت بیشتری دارد و نیازمند خراب کردن، بازسازی و زمانبر است.
هزینه سیستم برق هوشمند ساختمان
فردی با یک آپارتمان مسکونی و محدود قصد هوشمندسازی برق محیط زندگی خود را دارد و فرد دیگر با یک ساختمان بزرگ سازمانی میخواهد کل برق ساختمان را هوشمند کند. همین مثال ساده نشان میدهد که تا چه اندازه هزینه سیستم برق هوشمند ساختمان میتواند متفاوت و متغیر باشد. حتی عواملی نظیر تجهیزات مورد استفاده، تخصص مجموعه، دانش مهندسین، امکانات موردنظر و برند محصولات میتوانند تأثیر شایان توجهی بر هزینهها داشته باشند و به این ترتیب نمیتوان هزینهای دقیق را بدون اطلاعات کافی از پروژه بیان کرد. از این رو، اگر نیاز به اطلاعات و راهنمایی بیشتر در خصوص هر مرحله از اجرای هوشمندسازی برق یا هزینه آن دارید، میتوانید به آسانی با کارشناسان مجموعه هوشمندسازی آرات تماس گرفته و مشاوره تخصصی دریافت کنید.